کارگاه آموزشی خلاقیت و نوآوری در شرکت بزرگ دانشی فعال در حوزه انرژی

اوایل زمستان سال گذشته یک شرکت بزرگ (نام، محفوظ) فعال در حوزه انرژی کشور درخواستی را مطرح کرد تا به صورت حضوری کارگاه آموزشی خلاقیت و نوآوری را برای مدیران میانی سازمان برگزار کنم.

مدیریت آموزش شرکت مورد نظر، اهداف آموزشی، مهارتی و دانشی خاصی را در نیازسنجی آموزشی تعیین و تعریف نموده بود. سرفصل های دوره را بر اساس اهداف تعریف شده طراحی کردم و پس از دو نوبت اصلاح و بازنگری مورد تأیید و پذیرش قرار گرفت.

توافق و هماهنگی لازم صورت پذیرفت و تاریخ برگزاری دوره هم تعیین شد اما خیز چندم کوید باعث شد که برنامه آموزشی به صورت موقت اجرا نشود و زمان برگزاری کارگاه به تعویق بیفتد.

پس از تعطیلات نوروز و اواخر فروردین ماه، دوباره برنامه ریزی انجام شد و هفته سوم اردیبهشت جهت برگزاری دوره در نظر گرفته شد. شرکت مورد نظر در استان مرکزی و در اراک واقع است. از همین رو طبق هماهنگی، صبح خیلی زود با همراهی مسئول آموزش شرکت مادر با خودروی سازمان به سمت سایت رفتیم.

به جز ساعت اول دوره آموزشی خلاقیت و نوآوری که به ضرورت و اهمیت خلاقیت و نوآوری، بیان مفاهیم و اصطلاحات و تشریح مبانی و مدل ها طی شد تقریبا بقیه زمان دوره به تمرین های عملی تکنیک های خلاقیت گذشت. حتی در قسمت اول دوره که مباحث به صورت شفاهی و نظری ارائه می شد با انجام یک تمرین ساده و کوچک به حاضران نشان داده شد که پس از زمان طلایی خلاق بودن‌مان در کودکی و نوجوانی، ما چون به تدریج یاد گرفته ایم که بهره ور باشیم، منطقی باشیم، کمتر اشتباه کنیم، تصمیم ها و اقدامات‌مان عاقلانه و درست باشند و فرصت و زمینه ای به وجود نیاوریم که کسی زیر سوال‌مان ببرد، از خلاق بودن، نوآور بودن و شگفت‌زده کردن دیگران فاصله گرفته‌ایم.

بخشی از تمرین ها به تست پردو اختصاص یافت. در سه نوبت و با شیوه ها و موضوعات مختلف، این تست گرفته شد. پس از تست دوم و هم سوم، نتایج به دست آمده را بررسی و آنالیز کردم. به حاضران توضیح دادم که سه محور تحلیل نتیجه تست به چه صورت می باشد تا بتوانند در نوبت های بعدی انجام تست به صورت خودآزمون، نتایج را تحلیل نمایند و تغییر سطح و پیشرفت خود را ارزیابی کنند. همچنین خواهند توانست این تست را از دیگران نیز گرفته و سطح خلاقیت آنها را بررسی کنند.

برای تمرین و کار عملی بعدی، یک برگه، از پیش طراحی و چاپ شده بود. از حاضران خواستیم مطابق با قوانینی معین، آن ها را به آیتم هایی مشخص تبدیل نمایند. زمان بندی انجام تمرین ها معمولا در حد چند دقیقه بود، یعنی بایستی تست ها را در زمان کم و با سرعت بالا انجام می دادند و پس از اجرای کار عملی، زمان لازم و کافی به بررسی، تحلیل و تفسیر نتایج به دست آمده اختصاص می یافت.

در نیم روز دوم کارگاه آموزشی خلاقیت و نوآوری، یک موضوع و مسئله واقعی جاری در سازمان را از مدیران خواستیم که معرفی کنند. روی یک مسئله خاص، توافق و تمرکز کردیم. از تکنیک های حل خلاق مسئله ، تکنیک شش کلاه تفکر دوبونو را انتخاب کردیم تا مسئله را با این تکنیک مورد تحلیل قرار داده و راه‌کارهای بدیل و راه‌حل‌های امکانپذیر را طراحی کنیم.

انجام هر کدام از تمرین ها، حال و هوای بسیار جالبی را ایجاد می کرد و اقبال و توجه مدیران حاضر در دوره را فزونی می بخشید. تمرین شش کلاه تفکر ادوارد دوبونو de Bono به جز آن، نکته ها و اقداماتی را در مورد مسئله ای که روی آن کار کردیم به پیش روی مدیران آورد که به نظر می آمد مورد توجه جدی آنها قرار گرفته است. حدس می زدم که احتمالا پس از کلاس، روی آن موارد بیشتر کار خواهند کرد.

اجرای دوره آموزشی خلاقیت و نوآوری به صورت تقریبا تمام کارگاهی و با بخش عمده تمرین و کار عملی برای خود من هم تجربه‌ای هیجان انگیز و جالب بود. مسایل و نکته های خاصی برایم به همراه داشت و چیزهای جدیدی به من یاد داد. این تجربه، درس آموخته هایی را به وجود آورد و پیش رویم قرار داد که لازم می دانم بیشتر و دقیق تر به آنها بپردازم.